Problem jakości w gminnych przetargach na montaż instalacji fotowoltaicznych.

Prawo zamówień publicznych każe w przetargach gminnych wybierać najkorzystniejsze oferty niestety w praktyce sprowadza się to do wyboru oferty najtańszej co rodzi szereg problemów z jakością zastosowanych komponentów, jakości montażu i zapewnienia serwisu oraz gwarancji. Konkurencja jedynie ceną między firmami po przekroczeniu pewnego poziomu musi odbić się na jakości wykonanej instalacji. Z taką sytuacją mamy do czynienia w przypadku przetargu w Busko Zdrój gdzie „najkorzystniejsza” oferta na budowę mikroinstalacji oscylowała wokół 3730 zł/kWp netto gdzie w tej cenie nie można nawet kupić komponentów i zabezpieczeń wysokiej jakości nie mówiąc już o montażu, serwisie, gwarancjach.

Jak zapisać jakość – to pytanie zadaje sobie wielu inwestorów których obejmuje ustawa o zamówieniach publicznych. Wiele z obecnie stosowanych prób ograniczenia możliwości startowania w przetargu nierzetelnych wykonawców się nie sprawdza. Bardzo często inwestor w wymaganiach stawia warunek referencji jednak obecnie referencje na każdy przetarg można przynieść w teczce lub stworzyć konsorcjum z firmą która wniesie pożądane referencje. Innym sposobem podniesienia jakości jest żądanie wydłużonej gwarancji jednak w przypadku spółek celowych zakładanych do wygrywania przetargów długa gwarancja również nie przedstawia wysokiej wartości. Jak zatem zadbać o jakość instalacji PV w przetargach publicznych?

Po pierwsze urządzenia

Ustawa o zamówieniach publicznych nie pozwala na ograniczanie konkurencji a specyfikacja techniczna musi dotyczyć parametrów użytkowych. Z tego względu bardzo ciężko wyspecyfikować parametry kluczowych urządzeń jak moduły fotowoltaiczne w sposób eliminujący niskiej jakości urządzenia – bez ograniczania konkurencji. W przypadku klasycznych modułów PV mono czy poli krystalicznych jest to praktycznie niemożliwe gdyż nawet producenci oferujący najniższej jakości moduły PV są w stanie uzyskać dowolną certyfikację czy przygotować pod przetarg produkt o dowolnych parametrach. Jednym ze sposobów eliminacji niskiej jakości modułów PV w przetargach jest postawienie na nowe technologie, których nie opłaca się wykonywać z niskiej jakości komponentów. Wśród najciekawszych technologii należy wymienić moduły oparte o ogniwa PREC, Moduły SMART, czy moduły CIGS. Technologie te są dostępne dla kilkudziesięciu najbardziej zaawansowanych technologicznie producentów dbających o jakość sprzedawanych produktów. Innym sposobem jest stawianie wymogu wysokiej sprawności modułów PV dzięki czemu można uniknąć modułów wyprodukowanych z ogniw niskiej jakości. W tym przypadku należy mieć na uwadze ciągły wzrost sprawności modułów PV oraz różnice w sprawności między poszczególnymi technologiami.

Po drugie nadzór

Niska cena w przetargu często oznacza dla wykonawcy konieczność oszczędzania na każdym detalu i komponencie oraz podwykonawcach. W takim przypadku niezmiernie ważny jest nadzór inwestorski pełniony przez osobę/osoby mogące szybko i jednoznacznie stwierdzić czy prace wykonywane są zgodnie ze sztuką a używane komponenty są zgodne z dokumentacją. Szczególnie ważna jest kontrola prac zanikających których nie można zweryfikować w ramach odbioru końcowego.

Po trzecie pomiary i odbiór

Odbiór inwestycji to ostatnia szansa dla inwestora aby zanegować jakość oraz zgodność wykonanych prac. Odbiór dobrze przeprowadzić przy współpracy z inżynierem projektu lub osobą której wiedza pozwoli na merytoryczną ocenę wykonanych prac. Oprócz oględzin instalacji ważna jest weryfikacja wyników testów i pomiarów. W przypadku instalacji fotowoltaicznych bardzo ważne są pomiary wydajności poszczególnych łańcuchów modułów oraz badania kamerą termowizyjną. Wyniki tych pomiarów pozwalają jednoznacznie ocenić czy wydajność instalacji jest zgodna ze specyfikacją.