Każdy inwestujący w instalację słoneczną zawsze zastanawia się czy kupić droższe kolektory próżniowe czy może tańsze płaskie. Wielu przy tej okazji wychodzi z błędnego założenia, że np. większa liczba(powierzchnia) kolektorów płaskich zapewni te same uzyski słoneczne, co w przypadku próżniówek.
Energia energii nie równa.
Zasadnicza różnica między kolektorami próżniowymi a płaskimi
polega na temperaturze, do jakiej będą one w stanie podrzeć wodę.
Jeżeli przyjrzymy się wzorowi na sprawność kolektora.
Widzimy, że temperatura, do której dany kolektor będzie w stanie podgrzać wodę
zależy od:
- Natężenia promieniowania słonecznego Ek
- Izolacji cieplnej kolektora k1, k2
- Sprawności optycznej
Parametry te szerzej opisane były we wpisie
Co należy wiedzieć o certyfikatach kolektorów słonecznych
W tych samych warunkach pracy to
od izolacji cieplnej kolektora zależy, do jakiej temperatury będzie w stanie pogrzać wodę w zasobniku. Najlepiej widać to na wykresie różnicy temperatur absorber otoczenie w funkcji natężenia promieniowania Ek.
Co wynika z tego wykresu? Kolektor lepiej izolowany cieplnie przy niższych wartościach natężenia promieniowania słonecznego uzyskuje wyższe temperatury absorbera. W półroczu letnim nie ma to wielkiego znaczenia. Z uwagi, że temperatura otoczenia kolektora jest wysoka (powyżej zera) a ciepłą wodę nie podgrzewamy więcej niż do 50C. W tych warunkach zarówno kolektor płaski jak i próżniowy spiszą się podobnie. Paradoksalnie kolektor płaski może dawać w tym okresie większe uzyski energii z uwagi na wyższą sprawność optyczną.
Zasadniczą przewagę kolektora próżniowego i jego dobrej izolacji widać dopiero w zimie, gdy energii słonecznej jest mało a dodatkowo jest zimno. Średnie wartości natężenia promieniowania słonecznego w grudniu czy styczniu mieszczą się w przedziale 50 – 100 W/m2(
można je podnieść o tym tu). W takich warunkach kolektor płaski będzie w stanie pogrzać wodę do znacznie niższej temperatury niż kolektor próżniowy.
Przeanalizujmy poniższy wykres.

Założone parametry kolektorów
kolektor płaski k1 = 3.15 k2 = 0.025 SPR-opt = 80%
kolektor próżniowy k1=1.15 k2=0.008 SPR-opt=70%
Z wykresu wynika, że kolektor płaski (czerwona linia i czerwone pole)
przy natężeniu promieniowanie słonecznego 50W/m2 pozwala uzyskać na absorberze temperaturę o 12 C wyższą od otoczenia kolektora. Zakładając, że na zewnątrz mamy – 2C ten kolektor może podgrzać ciecz w kolektorze maksymalnie do 10 C. Dla porównania w
tych samych warunkach przykładowy kolektor próżniowy (niebieska linia)
uzyska na absorberze temperaturę o 26 C wyższą od otoczenia i również do wyższej temperatury nagrzeje ciecz.
Analogicznie przy 100W/m2 kolektor płaski uzyska na absorberze temperaturę o 22C wyższą a próżniowy o 46 C wyższą od otoczenia.
Choć oba kolektory mogą dawać ten sam uzysk energii to jednak nisko temperaturowe ciepło z kolektora płaskiego jest mało użyteczne nawet na potrzeby CWU a w przypadku wspomagania, CO w ogóle możemy zapomnieć o jakimkolwiek zysku. Przykład ten jasno pokazuje, że dodanie kolejnego kolektora nic tu nie pomoże. Zdecydowanie w zimie kolektory próżniowe dają więcej użytecznej energii cieplnej i pozwalają uzyskać wyższe temperatury.
Kiedy wybrać kolektor płaski a kiedy próżniowy?
Próżniowy
- wspomaganie CO
- planowane wysokie pokrycie CWU w ciągu całego roku
płaski
- podgrzewanie basenu
- instalacja sezonowa
- brak założenia wysokiego pokrycia CWU zwłaszcza w zimie.